Personalizacja, technologie i zrównoważony rozwój – to w tym kierunku ma zmierzać logistyka handlu detalicznego do 2030 roku. Kluczową rolę odegra dostosowanie do preferencji konsumentów, kształtowanych przez media społecznościowe i e-commerce, oraz integracja zaawansowanych technologii w optymalizacji łańcuchów wartości. Wyzwaniem operacyjnym pozostanie zachowanie równowagi między satysfakcją klientów, wzrostem biznesu a ochroną środowiska. CEVA Logistics, globalny lider logistyki 3PL, zarządzający centrami dystrybucji dla retail i e-commerce, podsumowuje najważniejsze trendy, w oparciu o prognozy i analizy Yingli Wang, profesor Wydziału Logistyki i Zarządzania Operacyjnego na Uniwersytecie Cardiff.
Rola dostawców w ewolucji logistyki handlu detalicznego
Globalny rynek logistyki handlu detalicznego, wyceniany w 2022 r. na 244,62 mld USD, do 2030 roku ma osiągnąć wartość 592,81 mld USD, przy średniorocznym tempie wzrostu (CAGR) na poziomie 11,70%. Z kolei globalny rynek e-commerce, szacowany na 18,98 biliona USD w 2022 r., wzrośnie do 47,73 biliona USD do roku 2030, z CAGR na poziomie 12,22%.
Handel elektroniczny nadal będzie mieć więc duży wpływ na rozwój usług logistycznych i innowacji w łańcuchach dostaw dla retail. A coraz większa świadomość konsumentów, z łatwym dostępem do informacji o terminach dostaw, cenach i produktach, będzie jeszcze silniej wpływać na sposób, w jaki działają i konkurują ze sobą detaliści oraz dostawcy usług logistycznych. Co więcej, rozwój rozszerzonej i immersyjnej rzeczywistości wirtualnej otworzy przed konsumentami nowe możliwości zakupów online, czego przykładem są wirtualne przymierzalnie odzieży. Tym, co umożliwi dalszą optymalizację łańcuchów wartości, ma być większa integracja technologii, takich jak analizy big data czy sztuczna inteligencja, szczególnie ważnych dla usprawnienia zarządzania zapasami i efektywności operacyjnej w okresach wzmożonego popytu.
„Do 2030 roku logistyka handlu detalicznego znajdzie się na styku innowacji technologicznych, zrównoważonego rozwoju i personalizacji doświadczeń konsumenckich. Sukces odniosą ci dostawcy usług logistycznych i detaliści, którzy wdrożą nowoczesne technologie, jednocześnie stawiając na elastyczność i współpracę jako kluczowe elementy swoich strategii” – wyjaśnia prof. Yingli Wang.
Dostawcy usług logistycznych będą też umacniać swoją pozycję we współpracy z sieciami handlowymi, szczególnie w zakresie przewidywania i zarządzania pikami sprzedażowymi, np. Black Friday.
„Dostawcy usług logistycznych nie ograniczają się wyłącznie do tradycyjnych usług transportowych i magazynowych – już teraz oferują kompleksowe rozwiązania, takie jak pełna widoczność łańcucha dostaw czy wsparcie w spełnianiu wymogów dotyczących identyfikowalności produktów i paszportów cyfrowych. Wiele marek nie posiada wewnętrznych zasobów ani infrastruktury technologicznej, aby sprostać tym wymaganiom” – tłumaczy prof. Wang.
Wyzwania operacyjne w odpowiedzi na oczekiwania konsumentów
Handel detaliczny, silnie zorientowany i kształtowany przez potrzeby konsumenta, musi na bieżąco je monitorować, a te ewoluują pod wpływem technologii, e-commerce i platform marketplace w mediach społecznościowych. Do 2030 r. doświadczenie klienta stanie się kluczowym elementem łańcucha wartości zarówno dla detalistów, jak i dostawców usług logistycznych. Pokolenie Millenialsów, urodzonych w latach 1980 – 2000 i dorastających w erze cyfrowych technologii, będzie stanowić 75% siły roboczej, co przełoży się na znaczący udział w globalnej sile nabywczej. Ta zmiana demograficzna podkreśla konieczność dostosowania się do wciąż rosnących oczekiwań, wyznaczanych przez intuicyjne, bezproblemowe i zaawansowane technologicznie doświadczenia zakupowe.
Jedną z cech wyróżniających konsumentów, którzy do 2030 r. zdominują rynek, będzie także świadomość ekologiczna. Pokolenia, które dorastały w czasach transformacji ekologicznej, przywiązują dużą wagę do działań podejmowanych przez marki na rzecz zrównoważonego rozwoju.
„Ich decyzje zakupowe będą coraz bardziej zależne od względów etycznych. Dla nich ważne są nie tylko cechy produktów, ale też wpływ marek na społeczności lokalne i środowisko” – wyjaśnia prof. Wang.I jak podkreśla, będą zadawać coraz bardziej wnikliwe pytania: „Skąd pochodzi ten produkt?”, „Czy został wyprodukowany w etycznych warunkach pracy?” lub „Czy jego produkcja przyczyniła się do wylesiania?”. „Już teraz widzimy, że rośnie gotowość do zapłacenia wyższej ceny za produkty spełniające normy zrównoważonego rozwoju” – dodaje, wskazując na badanie Clear Channel UK z 2024 r., według którego 10% przedstawicieli pokolenia Zet i Millenialsów deklaruje gotowość zapłacenia nawet o 50% więcej za produkty spożywcze spełniające ich proekologiczne oczekiwania.
Już w 2020 roku 60% respondentów badania McKinsey Consumer Confidence Survey USA przyznało, że byłoby skłonne zapłacić więcej za zrównoważone opakowania. Preferencje konsumentów, stawiających na lokalne produkty i krótkie, zrównoważone łańcuchy dostaw stanowią duże wyzwanie operacyjne dla detalistów i operatorów. Sprostanie tym oczekiwaniom wymaga wdrażania zrównoważonych praktyk, optymalizacji sieci logistycznych i zapewnienia identyfikowalności produktów, przy jednoczesnym zachowaniu efektywności i konkurencyjności na rynku. Dostosowanie procesów produkcji i łańcuchów dostaw do wymogów CSR wiąże się z koniecznością wdrażania nowoczesnych technologii, rozbudowy infrastruktury, przeszkolenia pracowników, implementacji etycznych praktyk i ograniczania wpływu na środowisko, co generuje wysokie koszty.
Innowacje napędzają globalne łańcuchy dostaw
Do 2030 roku, wobec wzrostu znaczenia logistyki handlu detalicznego i e-commerce, szczególnie podczas pików sprzedażowych, firmy będą musiały dostosować globalne łańcuchy dostaw do zmieniających się warunków klimatycznych, geopolitycznych i regulacyjnych, a także oczekiwań konsumentów. Kluczową rolę odegra tu integracja już wdrażanej sztucznej inteligencji. Dzięki innowacjom, m.in. w automatyzacji magazynów, AI usprawni zarządzanie łańcuchami dostaw, zwiększając ich efektywność i elastyczność.
„W pełni zautomatyzowane magazyny, działające 24/7 przy minimalnym udziale człowieka, codziennie są w stanie przetwarzać ogromne ilości przesyłek. Ich wydajność zależy od wielkości obiektu – przykładowo duży magazyn może obsłużyć od 200 000 do 300 000 paczek dziennie. Integracja AI, dzięki automatycznym systemom i modelom predykcyjnym, umożliwi zredukowanie kosztów operacyjnych i optymalizację zarządzania zapasami. Te rozwiązania pozwolą firmom skuteczniej radzić sobie ze wzrostem popytu w szczytowych okresach sprzedaży” – wyjaśnia prof. Wang.
Kolejnym osiągnięciem jest integracja Internetu rzeczy (IoT), analizy big data i chmury obliczeniowej, co zapewnia efektywne zarządzanie zapasami za pośrednictwem zdalnych serwerów działających w Internecie.
Transport, magazynowanie i logistyka zwrotna uznawane są za znaczące źródła emisji gazów cieplarnianych. Eksperci CEVA zwracają więc uwagę na kolejne wyzwanie dla retail i dostawców usług logistycznych jakim jest dekarbonizacja, zarówno w kontekście regulacji prawnych, jak i wymagań konsumentów co do zrównoważonego rozwoju. Jedną z kluczowych inicjatyw jest Cyfrowy Paszport Produktu (DPP), opracowany przez Komisję Europejską w ramach rozporządzenia w sprawie ekoprojektu dla zrównoważonych produktów (ESPR), które weszło w życie 18 lipca 2024 r. Dostarcza on szczegółowych informacji nt. pochodzenia, materiałów i wpływu na środowisko.
„Technologie cyfrowe, takie jak blockchain, odegrają kluczową rolę w zapewnieniu tego poziomu transparentności” – podkreśla prof. Yingli Wang.
Operatorzy będą musieli też przygotować się do wdrażania alternatywnych rozwiązań w dostawach miejskich, co wiąże się z wprowadzaniem stref czystego transportu.
Podsumowując, w kontekście dynamicznego wzrostu rynku logistyki detalicznej i rosnących oczekiwań konsumentów z pokolenia Zet i Millenialsów w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu, uczestnicy rynku będą musieli wykorzystać innowacje technologiczne. Do 2030 roku kluczowym wyzwaniem stanie się dostosowanie krótkich łańcuchów dostaw do zmian klimatycznych, geopolitycznych i regulacyjnych oraz zapewnienie przejrzystości informacji o produktach.
Yingli Wang
Profesor Wydziału Logistyki i Zarządzania Operacyjnego na Uniwersytecie Cardiff. Jej badania koncentrują się na wykorzystaniu technologii cyfrowych, takich jak AI, technologie immersyjne, blockchain czy przetwarzanie w chmurze, do optymalizacji logistyki oraz wspierania zrównoważonego rozwoju gospodarczego i społecznego przez wzmacnianie kompetencji jednostek i organizacji.
źródło: CEVA Logistics