Polski sektor chemiczny czeka niełatwy czas – stoi przed nim szereg regulacji, których realizacja wymagać będzie wysiłku. Branża chemiczna jest obarczona jednymi z największych kosztów wynikających ze zmian dotyczących kwestii legislacyjnych. Będąc w samym centrum „zielonych” przemian przemysł chemiczny od lat podejmuje liczne działania wynikające z nieustającej troski o środowisko naturalne oraz potrzeby konsumentów.
Branża chemiczna swoją „zieloną transformację” przechodzi nie od dziś. Lata licznych inwestycji, wypełniania norm i zobowiązań, usprawniania procesów produkcyjnych, doskonalenia produktów, wzmacniania odpowiedzialności – wszystko to nieodłączne cechy sektora, dla którego jednym z priorytetów jest odpowiedzialność za środowisko i społeczeństwo. Zaangażowanie w działania proekologiczne jest naprawdę widoczne, jednak dostosowanie do zmian regulacyjnych wymaga ogromnych nakładów zarówno finansowych, jak i czasowych.
Każdego roku Komisja Europejska przedstawia plan prac dotyczący najważniejszych działań i zobowiązań politycznych, takich jak nowe inicjatywy ustawodawcze czy przegląd obowiązujących unijnych przepisów. Mimo iż w 2021 r. zostało już przedstawionych wiele kluczowych dokumentów określających kierunek działań UE, to w założeniach na rok 2022 znajdują się liczne projekty, związane m.in. z wdrożeniem celów Europejskiego Zielonego Ładu, mające wpływ na przepisy środowiskowe czy klimatyczne.
– Musimy, jako branża chemiczna, sprostać potężnym wyzwaniom związanym z transformacją ekologiczną – chemia jest bowiem jedną z najważniejszych branż, bez których Europa nie zrealizuje ambitnych, „zielonych” celów. Produkty chemiczne, jako kluczowe dla rozwoju nowych narzędzi, procesów, urządzeń oraz niezbędne do istnienia różnych branż, sprawiają, że sektor chemiczny będzie napędem przemian, przed którymi stoi obecnie cała dążąca do osiągnięcia neutralności klimatycznej Europa.
Dlatego też tak ważne jest, aby wszelkie projektowane regulacje, czy to unijne, czy krajowe, były jak najbardziej przejrzyste, a otoczenie prawne – stabilne. Biorąc pod uwagę szereg stawianych przed sektorem wymogów związanych z transformacją, która jest niezwykle kosztowna, do wszelkich tworzonych norm i przepisów należy podchodzić w sposób szczególny i odpowiedzialny – podkreśla dr inż. Tomasz Zieliński, Prezes Zarządu Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego (PIPC).
ESG, czyli nie tylko interes ekonomiczny się liczy
Przed branżą stoją także całkiem nowe wyzwania. Do takich można zaliczyć te związane z ESG (ang. E – Environmental, S – Social, G – Governance), czyli koncepcji dotyczącej czynników, w oparciu o które tworzone są ratingi i oceny pozafinansowe przedsiębiorstw, a także innych organizacji. Składają się one z trzech elementów: środowisko (E), społeczna odpowiedzialność (S) i ład korporacyjny (G). ESG to idea, zgodnie z którą przedsiębiorstwo powinno troszczyć się nie tylko o własny interes ekonomiczny.
– ESG obejmuje szereg zagadnień, które do tej pory nie odgrywały aż tak znaczącej roli w biznesie. To jednak uległo w ostatnim czasie zmianie – wskaźniki ESG budzą coraz większe zainteresowanie zarówno przedsiębiorstw, jak i inwestorów, którzy w coraz większym stopniu zwracają uwagę na to, czy dana firma działa w sposób odpowiedzialny i zrównoważony. Pod koniec lutego 2022 r. Rada UE ds. Konkurencyjności przyjęła tzw. ogólne podejście do projektu dyrektywy dotyczącej sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
I choć kraje członkowskie w tekście kompromisowym proponują wydłużenie terminu na transpozycję unijnej dyrektywy, to wiele firm już teraz decyduje się przedstawiać informacje dotyczące ESG – mimo „oficjalnego” braku takiego obowiązku, wychodząc niejako naprzeciw oczekiwaniom, zarówno inwestorów, jak i kontrahentów – wskazuje Klaudia Kleps, Koordynator Pionu Rzecznictwa i Legislacji, Senior Ekspert PIPC. Przepisy dotyczące ESG dopiero się rozwijają, jednak już teraz branża chemiczna, działając odpowiedzialnie społecznie i środowiskowo, przygotowuje się do przejścia na jednolite unijne standardy raportowania w tym zakresie.
T jak Taksonomia
Z działaniami zrównoważonymi środowiskowo związane jest także zagadnienie taksonomii. Taksonomia to potoczna nazwa aktu prawnego Unii Europejskiej, dotyczącego ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, w uproszczeniu, określa ona jakie inwestycje są przyjazne środowisku. Zgodnie z założeniami dot. taksonomii, dana działalność może być uznana za zrównoważoną środowiskowo, jeżeli łącznie spełnia cztery następujące warunki: wnosi istotny wkład w realizację co najmniej jednego z sześciu celów środowiskowych; nie wyrządza poważnych szkód w żadnym z celów środowiskowych; jest prowadzona zgodnie z minimalnymi gwarancjami; spełnia techniczne kryteria kwalifikacji. W niedługim czasie, zarówno raportowanie wskaźników ESG, jak i taksonomii stanie się standardem, a do jego stosowania zobowiązane będzie szerokie grono przedsiębiorstw, w tym z sektora chemicznego.
Odpowiedzialność i Troska w Polskiej Chemii
Polski sektor chemiczny dostrzega stojące przed nim wyzwania i chce im sprostać – od lat prowadzi liczne zabiegi w zakresie m.in. ochrony środowiska. – W ramach różnych proekologicznych inicjatyw przemysłu chemicznego, pod auspicjami Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, w Polsce już od 30 lat realizowany jest światowy Program „Odpowiedzialność i Troska” (Responsible Care). Jego nadrzędnym celem jest ciągłe dążenie do poprawy w obszarach ochrony środowiska, zdrowia, poprawy bezpieczeństwa, jak również otwartość komunikowania w zakresie działań i osiągnięć branży.
Do programu przystąpić może każde przedsiębiorstwo, niezależnie od swojej wielkości i stanu „uciążliwości” dla otoczenia. Realizacja przyjętych założeń pozwala bowiem na kompleksową minimalizację oddziaływania na środowisko i prowadzi do poprawy warunków pracy i wzrostu bezpieczeństwa funkcjonowania instalacji wytwórczych – komentuje dr inż. Tomasz Zieliński.
Regulacje a odpowiednie wsparcie
Przed polską branżą chemiczną stoi nie lada wyzwanie – to dzięki niej, jej wyrobom i procesom ekologiczna transformacja będzie dokonywać się także w innych sektorach. Będzie to możliwe tylko dzięki zapewnieniu Polskiej Chemii[1] odpowiedniego otoczenia do projektowania oraz wdrażania zielonych rozwiązań. Jako sektor odpowiedzialny społecznie, chemia realizuje ambitne cele, jednak wszelkie przemiany będą znacznie trudniejsze bez właściwego wsparcia ze strony administracji publicznej. Odpowiednie wsparcie pozwoli na ochronę i wzmocnienie konkurencyjności, a dialog i partnerskie podejście podczas opracowywania i implementowania różnych regulacji pozytywnie wpłynie na podejmowanie prośrodowiskowych działań przez branżę chemiczną, od której rozwiązań tak wiele zależy.
Tematy związane z zielonymi regulacjami i środowiskiem będą przedmiotem IX Kongresu Polska Chemia – najważniejszego i największego wydarzenia branży chemicznej w Polsce i Europie Centralnej. Unikalna agenda, liczni eksperci, renomowani partnerzy, strefa expo i networking – wszystko to już w terminie 1-2 czerwca br., stacjonarnie, w wyjątkowej przestrzeni konferencyjno-wypoczynkowej Cukrowni Żnin.
Przed nami m.in. następujące zagadnienia: Globalna odpowiedzialność biznesu – ESG i zrównoważony rozwój w praktyce; Miejsce ESG w strategiach biznesowych przemysłu chemicznego; Firma zrównoważona środowiskowo – czyli jaka?; Wpływ taksonomii UE na finansowanie inwestycji; Zielone regulacje dziś i jutro – jak sprostać wyzwaniom?; Działalność branży chemicznej w czasach rosnącej presji regulacyjnej; Polityka środowiskowa UE a przemysł – możliwy kompromis?; Nowe podejście do zasobów, surowców i produktów – w poszukiwaniu metody na GOZ; Odpowiedź Polskiej Chemii na współczesne wyzwania środowiskowe.
Rejestracja na IX Kongres Polska Chemia trwa – serdecznie zapraszamy.
Artykuł opracowany przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego.
źródło: PIPC
